Home กฎหมาย-ฎีกาน่ารู้ ” หลักเกณฑ์การได้ภาระจำยอมมาโดยอายุความ ” ?

” หลักเกณฑ์การได้ภาระจำยอมมาโดยอายุความ ” ?

13416

” หลักเกณฑ์การได้ภาระจำยอมมาโดยอายุความ ” ?

ภาระจำยอมเป็นสิทธิที่มีเพื่ออสังหาริมทรัพย์ของผู้อื่น ทำให้เจ้าของอสังหาริมทรัพย์ต้องรับกรรมบางอย่าง เพื่อประโยชน์แก่อสังหาริมทรัพย์

ประเภทของภาระจำยอม

๑. ภาระจำยอมโดยนิติกรรม

๒.ภาระจำยอมโดยอายุความ

๓.ภาระจำยอมโดยผลของกฎหมาย

ภาระจำยอมสามมารถใช้บังคับกับอสังหาริมทรัพย์ทุกชนิดหรือไม่

เห็นว่า ภาระจำยอมสามารถใช้บังคับกับอสังหาริมทรัพย์ได้ทุกชนิด  ไม่ว่าจะเป็น ที่ดินมือเปล่า  ที่ดินมีโฉนด

ข้อสังเกต

ภาระจำยอมต่างกับการครอบครองปรปักษ์  จะมีได้ เฉพาะกรณีที่ดินมีโฉนด เท่านั้น  (ฎ.๑๕๖๘/๒๕๐๕ )

สำหรับภาระจำยอมโดยอายุความ

ประมวลกฎหมายกฎหมายแพ่งพานิชย์  มาตรา ๑๔๐๑  ให้นำมาตรา ๑๓๘๒ มาใช้บังคับ โดยอลุโลม  กล่าวคือ เจ้าของอสังหาริมทรัพย์อื่นต้องใช้ประโยชน์ใน     ภารยทรัพย์ โดยสงบ  เปิดเผย  และเจตนาจะได้ซึ่งภาระจำยอมติดต่อกันเป็นเวลา ๑๐ ปี

๑.โดยสงบ หมายถึง การใช้ประโยชน์ในอสังหาริมทรัพย์ของผู้อื่น โดยไม่ได้ถูกจำกัดออกไป  ไม่ถูกขัดขวาง  หรือ ไม่ถูกฟ้องร้องดำเนินคดี หากเจ้าของอสังหาริมทรัพย์มีการฟ้องร้อง หรือไม่ให้ใช้อสังหาริมทรัพย์ของตน  ย่อมไม่ถือเป็นการใช้โดยสงบ ( ฎ.๒๖๐๗/๒๕๕๔ )

๒.โดยเปิดเผย  หมายถึง ไม่มีการปิดบังอำพราง  (ฎ.๕๒๓๘/๒๕๔๖ )

๓.เจตนาจะได้ซึ่งภาระจำยอม  หมายถึง  ต้องเป็นการใช้ภารยทรัพย์ ในลักษณะปฎิปักย์ต่อเจ้าของอสังหาริมทรัพย์ (ฎ.๔๑๗/๒๕๕๓ , ๓๒๖๘/๒๕๕๓ )

-การใช้ทางพิพาทในลักษณะเครือญาติหรือการอยู่ร่วมกันในชนบทหรือการได้ใช้โดยวิสาสะไม่ถือเป็นการใช้ในลักษณะเป็นปรปักย์  แม้จะได้ครอบครองจนครอบ ๑๐ ปี (ฎ.๓๘๘๓/๒๕๕๔ ) แต่กรณีใช้ในลักษณะเป็นทางจำเป็นมาก่อน ถ้าจะให้ได้ภาระจำยอม ต้องเปลี่ยนเจตนา ( ฎ.๓๐๕๙/๒๕๔๕ )

๔.ติดต่อกันเป็นเวลา ๑๐ ปี

หลักเกณฑ์การนับระยะเวลา   การนับระยะเวลาผู้รับโอนสามารถนับระยะเวลาการใช้ต่อจากเจ้าของคนก่อน  ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพานิชย์  มาตรา ๑๓๘๕   (ฎ.๑๐๓๑/๒๕๕๔ , ๑๐๘๒/๒๕๒๖ )

ข้อสังเกต  เปรียบเทียบกับภาระจำยอมโดยนิติกรรม

๑.ภาระยอมโดยอายุความ แม้ไม่ได้จดทะเบียนก็สามารถใช้ยันบุคคลภายนอกได้  เพราะเหตุว่าเป็นสิทธิคนละประเภท (ฎ.๖๔๕๙/๒๕๕๑ , ๕๙๒๗/ ๒๕๕๒ )

๒.ภาระจำยอมโดนิติกรรม ตกอยู่ภายใต้มาตรา ๑๒๙๙ วรรค ๑  กล่าวคือ จะต้องทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ จึงจะบริบูรณ์ในฐานะทรัพยสิทธิ มิฉะนั้นจะไม่สามารถยกขึ้นต่อสู้กับบุคคลภายนอกได้ (ฎ.๖๖๕๓/๒๕๔๒ )

แต่อย่างไรก็ดี  การได้มาโดยนิติกรรมซึ่งไม่ได้จดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ก็สามารถกลายเป็นภาระจำยอมโดยอายุความได้ หากเป็นไปตาม หลักเกณฑ์ทั้ง ๔ ข้อ ดังได้กล่าวไว้แล้วในข้างต้น ( ฎ.๑๓๖๖๓-๑๓๖๖๔/๒๕๕๓ , ๔๙๙๑/๒๕๕๑ )

 

 

นายเกรียงศักดิ์  นวลศรี  

น.บ   น.บ.ท  วิชาชีพว่าความ  ที่ปรึกษากฎหมาย  และผู้เขียนคอลัมน์กฎหมายง่ายนิดเดียว ในนิตยสารพิษณุโลกธุรกิจ  

 

Facebook Comments