 |
 |
 |
สาธารณสมบัติของแผ่นดิน จะมีบทบัญญัติอยู่ในมาตรา 1304 – 1307
-ที่ราชพัสดุ ไม่ใช่สาธารณสมบัติของแผ่นดินเป็นเพียงทรัพย์สินของแผ่นดิน ผู้บุกรุกมีความผิดได้
-ที่ดินรกร้างว่างเปล่า ตามมาตรา 1304(1) หมายถึง ที่ดินที่เอกชนไม่เคยมีสิทธิโดยชอบด้วยกฎหมายมาก่อน แต่เมื่อปรากฏว่าเดิมทางราชการเคยออกหนังสือรับรองมาก่อน จึงไม่ใช่ที่ดินรกร้างว่างเปล่า
-การอุทิศให้เป็นที่สาธารณะ ย่อมตกเป็นสาธารณสมบัติทันทีโดยไม่ต้องมีการจดทะเบียนและไม่มีต้องมีการแสดงเจตนารับ แม้หนังสืออุทิศระบุว่าจะไปจดทะเบียนก็ตาม
-ศาลบังคับให้ผู้อุทิศไปจดทะเบียนโอนไม่ได้เช่นกัน
-แม้ส่วนราชการยังไม่ใช่ประโยชน์หรือมิได้ทำตามเงื่อนไขของผู้อุทิศก็ยังคงมีสภาพเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน
-การอุทิศอาจทำได้โดยปริยาย เช่น จัดสรรที่ดินขายแก่คนทั่วไปแต่กันพื้นที่ส่วนหนึ่งให้เป็นซอยสาธารณะก็ตกเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน
-การที่ประชาชนใช้ที่ดินโดยวิสาสะ ไม่เป็นการอุทิศให้เป็นทางสาธารณะ
-ยกที่ดินให้เทศบาลโดยเฉพาะไม่ใช่การยกให้เพื่อสาธารณประโยชน์ ต้องจดทะเบียนด้วย เช่น ยกให้ทำตลาดสดและผลไม้ มิใช่ยกให้เพื่อสาธารณะ
-ที่ดินของราษฎร ถูกน้ำกัดเซาะกลายสภาพเป็นที่ชายตลิ่ง แต่เจ้าของไม่ได้ทอดทิ้งให้เป็นที่ประชาชนใช้ร่วมกัน เจ้าของยังคงใช้ประโยชน์อยู่ ยังไม่เป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน เช่น ยังให้เช่าที่ชายตลิ่ง ก็เป็นการหวงกันครอบครองแล้วและถือว่าเป็นการครอบครองแทนผู้ให้เช่า
-สาธารณสมบัติของแผ่นดินใช้ยันรัฐไม่ได้ แต่ในระหว่างเอกชนด้วยกันยันกันเองได้ โดยถือหลักว่าผู้ครอบครองอยู่ก่อนย่อมมีสิทธิดีกว่ารวมถึงมีสิทธิขายที่ดินได้ไม่เป็นนิติกรรมที่ต้องห้ามชัดแจ้งโดยกฎหมายและเมื่อบุคคลอื่นเป็นผู้ครอบครองทำกินในที่ดินดังกล่าวอยู่ จำเลยย่อมไม่มีสิทธินำการครอบครองที่ดินไปขายให้โจทก์ได้ เมื่อโจทก์เข้าครอบครองไม่ได้ ก็ต้องคืนเงินให้แก่โจทก์
-ผู้ครอบครองสาธารณสมบัติของแผ่นดินไม่มีสิทธินำที่ดินไปให้ผู้อื่นเช่า เพราะเป็นการให้ผู้อื่นเช่าโดยรัฐไม่ยินยอม ผู้เช่าจึงมีสิทธิดีกว่าผู้ให้เช่าตลอดเวลาที่ครอบครองเท่านั้น (ผู้ครอบครองมีสิทธิดีกว่า) ผู้ให้เช่าฟ้องขับไล่ผู้เช่าไม่ได้
-ถ้าเป็นการฟ้องขับไล่ผู้เช่าให้ออกจากสิ่งปลูกสร้างที่สร้างบนสาธารณสมบัติของแผ่นดิน สัญญาเช่าบังคับกันได้ ผู้ให้เช่าจึงมีอำนาจฟ้องตามสัญญาเช่าได้
-ที่ดินหนองน้ำ จะห้ามผู้อื่นใช้น้ำหรือเข้าจับปลาไม่ได้
-ผู้ซื้อที่ดินสาธารณสมบัติของแผ่นดิน แม้สุจริตก็ไม่ได้รับความคุ้มครอง
-ทรัพย์ใดเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินก็จะเป็นตลอดไป แม้ต่อมาพลเมืองจะเลิกใช้ประโยชน์ร่วมกันแล้วก็ตาม
-สาธารณสมบัติโอนไม่ได้ ตามมาตรา 1305 ถ้าการแสดงเจตนายกให้เป็นโมฆะ ศาลย่อมเพิกถอนนิติกรรมการให้แล้วให้โอนกลับคืนมาเป็นของผู้ให้ได้
-ผู้ใช้ทางในที่ดินที่เป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินมาเป็นเวลากว่า 10 ปีก็ไม่ได้ภาระจำยอมโดยอายุความหรือไม่อาจอ้างการได้กรรมสิทธิ์โดยการครอบครองปรปักษ์ได้
-บ้านที่ปลูกในที่สาธารณะ เจ้าของมีได้แต่สิทธิครอบครองจึงอาจโอนกันได้โดยการส่งมอบ
มีปัญหาคดีความปรึกษาทีมงานทนายกฤษดา
0891427773 ไลน์ไอดี Lawyers.in.th
|
|
|
|
